W przededniu kapitulacji oblężonej przez Niemców Warszawy, w dniu 27 września 1939 roku grupa wyższych oficerów Wojska Polskiego utworzyła pierwszą konspiracyjną organizację wojskową pod nazwą Służba Zwycięstwu Polski.Tego samego dnia do konspiracji przeszedł Związek Harcerstwa Polskiego pod kryptonimem Szare Szeregi. Zapoczątkowało to budowę struktur zbrojnych i cywilnych Polskiego Państwa Podziemnego. Rocznica tego wydarzenia odbiła się szerokim echem wśród społeczności Gimnazjum nr 2 w Jaśle i harcerzy 139. Drużyny Harcerskiej „Lisy” działającej przy jasielskim Zespole Szkół Miejskich nr 3.
Obchody rocznicowe rozłożono na kilka dni. Zapoczątkowano je w przeddzień 75-lecia powstania pierwszych organizacji struktur Polski Podziemnej. W piątkowe popołudnie 26 września harcerze zorganizowali uroczyste świeczkowisko poświęcone tej tematyce, w tym powstaniu Szarych Szeregów. Przypomniano idee jakie przyświecały ludziom angażującym się na różnych polach ruchu oporu przeciwko okupantom Polski, m.in.: w pionie wojskowym SZP-ZWZ-AK, Związku Odwetu, Kedywu oraz politycznych, administracyjnych, sądownictwie, tajnym nauczaniu, tajnej prasie, informacji i propagandzie. Ważnym wątkiem spotkania były akcenty związane z Szarymi Szeregami - ich przywódcami i bohaterami, najsłynniejszymi akcjami i wartościami jakie przyświecały druhnom i druhom w latach okupacji. Oprócz słów, cytatów i fragmentów biografii bohaterów tamtego czasu uczestnicy wieczornicy wspólnie odśpiewali kilka pieśni patriotycznych, harcerskich i wojskowych nawiązujących do lat ostatniej wojny.
W sobotę 27 września delegacja harcerek i harcerzy z drużyny „Lisów” odwiedziła jasielskie miejsca pamięci, m.in.: pomniki, tablice, obeliski związane z ruchem oporu i Armią Krajową. Honorową wartą, minutą ciszy i zapaleniem symbolicznego znicza oddali cześć uczestnikom akcji „Gamrat” i „Pensjonat” pod pomnikami przy ul. Mickiewicza i ul. Staszica. Byli w celi dawnej placówki gestapowców w „Bursie”, przybyli na Grób Nieznanego Żołnierza w parku, dotarli na groby żołnierskie i miejsce pochówku legendarnego komendanta jasielskiego Obwodu ZWZ-AK podpułkownika Józefa Modrzejewskiego ps. „Lis”. Nie zapomnieli również o odwiedzeniu miejsca z tablicą poświęconą czteroosobowej Rodzinie Madejewskich związanej ze strukturami Podziemnego Państwa Polskiego - patronom miejscowego Hufca ZHP. W ten skromny sposób oddano im honor, należną pamięć i szacunek.
W poniedziałek w auli szkolnej zorganizowano wystawę poświęconą funkcjonowaniu Polskiego Państwa Podziemnego. Znalazły się na niej liczne fotografie jego przywódców i bohaterów, dokumenty, konspiracyjna i okupacyjna prasa z lat wojny oraz książki, plakaty i inne źródła przybliżające i ukazujące różne oblicza działalności struktur podziemnego państwa. Sporo spośród tych materiałów dotyczyło terenu Podkarpacia, Jasielszczyzny i samego Jasła.
We wtorek 30 września, w ostatnim dniu obchodów tego ważnego z punktu widzenia historycznego wydarzenia, w auli odbyły się trzy swoiste lekcje w formie prelekcji na ten temat z wykorzystaniem środków multimedialnych. Wygłosił je historyk i regionalista, nauczyciel ZSM nr 3 Wiesław Hap. Każda z nich rozpoczynała się wysłuchaniem na stojąco hymnu Podziemnego Państwa Polskiego. Prelegent przybliżył gimnazjalistom - uczniom klas pierwszych, drugich i trzecich - istotę zagadnienia, ważne wydarzenia, mniej znane fakty i ciekawostki oraz znaczące dla ówczesnej konspiracji i emigracji postaci. Wśród tych ostatnich pojawili się m.in. generałowie: Tokarzewski-Karaszewicz, Rowecki, Sikorski, Anders, Sosnkowski, Komorowski, Okulicki, Fieldorf, mężowie stanu: Raczkiewicz, Mikołajczyk, Ratajski, Piekałkiewicz, Jankowski, Pużak, oraz patrioci tej miary co rotmistrz Pilecki, Karski, Nowak Jeziorański, Sendlerowa czy działający na naszym terenie ppłk. Modrzejewski. Duża część tych ludzi spod znaku Polski Walczącej za wierność hasłom: Bóg, Honor, Ojczyzna zapłaciła cenę życia, więzienia lub wymuszonej emigracji. W ramach spotkania z najmłodszymi gimnazjalistami harcerze dołożyli jeszcze akcent na temat Szarych Szeregów i ich bohaterów. Całość zwieńczyło wystąpienie wicedyrektor ZSM nr 3 P. Renaty Goleń, która zwróciła uwagę na aspekty zarówno edukacyjne jak i wychowawcze takich projektów historyczno - patriotycznych.
ZSM nr 3
